Jak wygląda współczesny islam i jak powinniśmy patrzeć na muzułmanów po atakach w Paryżu? – na te i inne pytania można było znaleźć odpowiedź podczas wykładu otwartego, który odbył się 14 grudnia w Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. O religii, której liczba wyznawców rośnie obecnie najszybciej na świecie opowiedziała Zofia Sawicka – arabista i politolog z Instytutu Badań nad Cywilizacjami WSIiZ.

Wykład na temat islamu w Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

Podczas wykładu młodzież, która przyjechała z różnych szkół z regionu mogła wysłuchać czym tak naprawdę jest islam oraz dowiedzieć się jak wyglądają jego kontakty ze światem Zachodu. – To religia, która budzi największe kontrowersje i najbardziej gorące dyskusje w Europie. W związku z problemem uchodźców, ale i kwestią integracji muzułmanów – zaznaczyła Sawicka.

Co łączy islam z katolicyzmem?


Ekspert ds. islamu przedstawiła podstawowe zasady tej religii, opowiedziała o jej powstaniu, odłamach i o systemie prawa muzułmańskiego (szariacie). Poruszyła też kwestię pozycji kobiety.

– Czy istnieje możliwość połączenia islamu z wyznawanymi przez nas wartościami? – zadała pytanie i przeszła do omawiania różnic, ale także i podobieństw pomiędzy islamem a katolicyzmem. Wytłumaczyła młodzieży skąd biorą się różne interpretacje islamu. – Nie ma tam instytucji podobnej do naszego „papieża” – mówiła. Wyjaśniła, że na islam bardzo wpływają lokalne tradycje i stąd inaczej wygląda on w Indonezji, Malezji a jeszcze inaczej np. w Pakistanie.

W islamie wszystko podlega Bogu. Nie ma podziału na sacrum i profanum – zaznaczyła Sawicka. Przedstawiła również elementy łączące tę religię z katolicyzmem – dogmaty, a więc: wiara w jednego Boga, wiara w aniołów, wiara w księgi święte – Torę, Ewangelię i Koran; wiara w wysłanników Boga i Proroków; wiara w dzień Sądu Ostatecznego, raj i piekło).

Prelegentka wytłumaczyła też na czym polega dżihad większy: – Chodzi o to, żeby z każdym dniem starać się być lepszym człowiekiem – powiedziała. Jak dodała, jest też dżihad mniejszy, którego to właśnie „narzędziem jest miecz” i który to pozwala na użycie siły wtedy, kiedy „trzeba się bronić przed najazdem, wymuszaniem zmiany muzułmańskiego stylu życia”. Mówiła również o sposobach interpretowania tego terminu przez terrorystów.

Dlaczego muzułmanie nie mają psów?


Podczas wykładu nie zabrakło takich ciekawostek jak odpowiedzi na pytania: dlaczego w krajach muzułmańskich ciężko jest spotkać psy? i dlaczego muzułmanie nie jedzą wieprzowiny? Pierwsza kwestia ma swoje korzenie w tym, że Mahometa kiedyś ugryzł pies i uważał on, że te zwierzęta są nieczyste. Druga natomiast wzięła się po prostu ze względów sanitarnych dot. warunków panujących w przeszłości.

Kryzys migracyjny i zamachy w Paryżu

– Wśród muzułmanów wciąż żywe są wyprawy krzyżowe. Do dziś najazd krzyżowców jest wykorzystywany przez organizacje terrorystyczne – zwróciła uwagę Sawicka. Zaznaczyła, że w tamtym czasie Arabowie stali na dużo wyższym poziomie rozwoju niż Europejczycy.

Sawicka przedstawiła też jak wygląda kwestia islamu w Europie. – Muzułmanów jest tu ponad 15 mln. To religia druga pod względem wyznawców i zdecydowanie najdynamiczniej rozwijającą się na świecie – powiedziała. Dodała też, że według wyliczeń, w 2030 roku w Europie będzie 8 proc. wyznawców Allaha.

Odniosła się też do obecnego kryzysu migracyjnego. – Wpłynęło na niego dużo konfliktów w tamtych rejonach świata – mówiła. – Dlaczego wśród imigrantów napływających do Europy większość stanowią młodzi mężczyźni? Bo muzułmanie wysyłają tego, który ma największe szanse poradzić sobie i potem ściągnąć rodzinę – tłumaczyła.

– Dzisiaj chyba największy problem jeśli chodzi o muzułmanów w Europie mamy po zamachach w Paryżu. Urosła ogromna wrogość i chyba najgorsze co może się stać, to jeżeli zaczniemy traktować wszystkich muzułmanów jako potencjalnych wrogów, bo to może doprowadzić do takiej frustracji, że rzeczywiście może dojść do pewnej małej wojny domowo-religijnej – podkreśliła.

Zwróciła też uwagę na radykalizowanie się wyznawców Allaha już mieszkających w Europie. Są oni sfrustrowani tym, że jak uważają, Europa nie miała im nic do zaoferowania. Mówi się o istnieniu tzw. szklanego sufitu. Zaznaczyła jednak, że są również inne przyczyny radykalizacji. – Żeby móc sobie z tym poradzić musimy zacząć rozmawiać i zacząć podejmować realne kroki i nie być już tak poprawnym politycznie tylko zacząć kontrolować to, co się dzieje w tych dzielnicach i meczetach – zaznaczyła. – Islam jako religia nie nawołuje do przemocy, ale odpowiednio zmodyfikowany potrafi doprowadzić do sytuacji, której na pewno byśmy w Europie nie chcieli – dodała.

Młodzież słuchała z zainteresowaniem


Po wykładzie był czas na pytania. Nie zabrakło chętnych. Odbył się także konkurs z nagrodami. – Było bardzo fajnie i ciekawie. Bardzo mi się podobało – oceniła Kasia z Liceum Ogólnokształcącego w Leżajsku. – Wykład był bardzo wciągający – dodała. – Dużo zapamiętałyśmy. Takie wykłady są ważne, zwłaszcza teraz, żeby pokazać ludziom o co tak naprawdę chodzi i na czym stoją – uzupełniła jej koleżanka Gabriela.

Akademia Marco Polo
Wykład został organizowany w ramach Akademii Marco Polo – programu przygotowanego przez Instytut Badań nad Cywilizacjami WSIiZ. Jest to cykl wykładów, których adresatami są: młodzież ponadgimnazjalna, studenci oraz społeczność lokalna.

– Często zdarza się tak, iż nauczyciele zobowiązani realizować materiał, nie mają czasu ani możliwości przekazania młodzieży wiedzy ogólnej na temat sytuacji na świecie – mówi Sylwia K. Mazur z Instytutu Badań nad Cywilizacjami. Zaznacza, że wykłady w ramach Akademii Marco Polo prowadzone są przez specjalistów i mają przystępną formę, wzbogaconą ciekawymi prezentacjami. W ubiegłym roku tematem cyklu były monarchie świata. – W tym roku motywem przewodnim są z kolei religie świata. Jednym z powodów, dla których wybrano tegoroczny temat jest poziom debaty publicznej, gdzie często używa się uproszczeń i powierzchownych informacji na temat religii, co mocno zniekształca rzeczywistość – tłumaczy Sylwia K. Mazur.

Organizatorem Akademii jest Instytut Badań nad Cywilizacjami. Partnerem tegorocznej edycji jest Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej.