Dziesiąta, jubileuszowa, edycja Międzynarodowej Rosyjskiej Konferencji na temat Szkolnictwa Wyższego (X International Russian Higher Education Conference) odbyła się w dniach 23-25 października 2019 roku w Moskwie. Konferencja to jedno z najważniejszych wydarzeń dla globalnej społeczności badaczy szkolnictwa wyższego.

Wykład otwierający wygłosił profesor Simon Marginson, niekwestionowany autorytet w tej dziedzinie, a sesje składały się z referatów badaczy reprezentujących różne kraje. Jednym z nielicznych przedstawicieli Polski był dr Kamil Łuczaj, pracownik Instytutu Analiz Edukacji, działającego od niedawna w Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie.

Tegoroczna konferencja była okazją do dyskusji w gronie badaczy oraz strategów i liderów instytucji szkolnictwa wyższego. Szkolnictwo wyższe potraktowano jako zagadnienie, które bada się
z perspektywy nauk społecznych i ekonomicznych. W wielu prezentacjach, wliczając w to wykład prof. Marginsona, podkreślano tradycję sięgającą do niemieckiego, oświeceniowego ideału „Buildung” oraz różnych koncepcji kapitału społecznego. Dr Kamil Łuczaj, na podstawie swoich badań, starał się odpowiedzieć na pytanie: „Czym są akademickie peryferia?”. Okazało się, że obcokrajowcy zatrudnieni w Polsce, poza niskim poziomem płac, wskazują różne, powiązane ze sobą, trudności w prowadzeniu działalności akademickiej. Wśród nich znalazły się bariery mentalne (przypisywane często dziedzictwu z poprzedniej epoki), lokalowo-sprzętowe (brak sprzętu, zniszczone sale wykładowe), językowe oraz relacyjne – tj. ograniczony kontakt polskich instytucji
z zagranicznymi partnerami.

Tematyka szkolnictwa wyższego i mobilności pracowników naukowych od dłuższego czasu stanowi centrum moich zainteresowań badawczych. Prezentacja wyników nowego wątku, który pojawił się w ramach grantu realizowanego przez Instytut, a wcześniej Zakład Badań Szkolnictwa Wyższego, pozwoliła spopularyzować uzyskane rezultaty. Cieszy szczególnie to, że w audytorium znalazły się przede wszystkim osoby badające szkolnictwo wyższe w kontekście nie-zachodnim. Większość, bo aż 2/3, urodzonych za granicą pracowników polskich uczelni stanowią właśnie Ukraińcy, Białorusini, Rosjanie, Czesi i inne osoby z krajów post-komunistycznych. Dlatego ważne jest, aby mówić o wynikach badania nie tylko na konferencjach międzynarodowych, skupionych na problemach Europy Zachodniej i USA, lecz także w Rosji – mówi dr Kamil Łuczaj.