13 stycznia 2010 roku odbył się jeden z ostatnich w tym semestrze zimowym wykładów otwartych z cyklu „Nauka i wielkie pytania”
Profesor na wstępie pokrótce wytłumaczył czym tak naprawdę jest neurobiologia. Wykorzystując słowa św. Pawła, zwrócił uwagę, iż na świecie są rzeczy dobre i złe, a my jako wolne, autonomiczne jednostki, sami musimy dokonać właściwego wyboru. Podczas wykładu poruszony również został problem moralności według racjonalistów, którzy twierdzili, że moralność wypływa z rozumu oraz wg sentymentalistów, którzy byli przekonani, iż moralność wypływa z afektu.
Następnie profesor Vetulani przedstawił zjawisko neuronów lustrzanych, które odkryte zostało przez włoski zespół w składzie: G. Rizzolatti, L. Fogassi oraz Vittorio Gallese. Profesor udowodnił studentom, że to właśnie neurony lustrzane odpowiadają za to, że większość z nas bardzo dobrze potrafi odczytać nastroje innych, często obcych osób, poprzez mimikę ich twarzy. Pokazując w swojej prezentacji twarze przyjazne i nieprzyjazne, wesołe i smutne emotikony wywołał poruszenie i śmiech studentów na sali.
Profesor Vetulani zobrazował nam również na czym polegają dylematy moralne na przykładzie żydowskiego dziecka w stodole, które bardzo płakało podczas pogromu Żydów i matki, która musiała dokonać tragicznego wyboru, aby uniknąć zdradzenia kryjówki i śmierci wszystkich. Prelegent poprosił studentów, aby zastanowili się nad tym, czy matka ma udusić swoje dziecko i uratować wszystkich Żydów, czy ma pozwolić na to, aby Kozacy poprzez płacz dziecka odkryli kryjówkę po czym wszystkich wymordowali.
W ostatniej części spotkania profesor ukazał problem wolnej woli, zaprezentował neurobiologiczne dowody istnienia sumienia oraz wyjaśnił dlaczego przywiązujemy wagę do intencji a nie skutków. Po zakończonym spotkaniu studenci mieli możliwość przeprowadzenia dyskusji z prof. dr hab. Jerzym Vetulani.
Cykl wykładów "Nauka i wielkie pytania" jest efektem współpracy WSIiZ i Centrum Kopernika. Trwa ona od lutego 2009 roku. Jej głównym celem jest prowadzenie badań interdyscyplinarnych w różnych obszarach wiedzy oraz podejmowanie wszelkich działań związanych z problematyką współczesnej cywilizacji i rozwojem człowieka.
Jerzy Vetulani – profesor zwyczajny nauk przyrodniczych, znakomity neurobiolog biochemik, psychofarmakolog, chodzący dobry człowiek, gromadzący wokół siebie mnóstwo ludzi.
