W Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie będzie można uzyskać stopień doktora nauk społecznych w zakresie nauk o mediach. To jedyna niepubliczna uczelnia dająca taką możliwość. O nowej dyscyplinie naukowej i jej znaczeniu porozmawialiśmy z medioznawcą prof. Tomaszem Gobanem-Klasem.

Panie profesorze, czym właściwie są nauki o mediach?

Nauki o mediach zajmują się analizą środków komunikowania, czyli porozumiewania się ludzi. Wśród tych środków możemy wymienić starsze (jak prasa, radio i telewizja, a także telefon tradycyjny), nowsze (jak telefon komórkowy, fotografia cyfrowa, gry komputerowe), oraz najnowsze (jak internet i jego aplikacje, w tym takie jak Facebook, You Tube, i wiele innych). Poza tym nauki o mediach badają szeroko rozumiane społeczeństwo informatyczne, czyli oparte o zasoby informacyjne i ich wykorzystanie.

W jaki sposób? Na czym się skupiają?

Analizują kompetencje ludzi w zakresie używania technik informacyjno-komunikacyjnych, dostępu do Internetu. Nie pomijają również analizy tradycyjnych, tzw. masowych mediów, jak prasa i dziennikarstwo, radio i telewizja, które nadal są dominującymi środkami przekazywania informacji, reklamy, rozrywki. Środki komunikowania i ich narzędzia, jak smartfon, rozwijają się niezwykle szybko, dając wielkie możliwości w gromadzeniu, przetwarzaniu, przesyłaniu informacji, ale także tworząc wiele zagrożeń dla życia indywidualnego i społecznego.

Czy mógłby Pan Profesor podać jakiś przykład?

Dobrym przykładem jest Wikipedia. To znakomite źródło informacji dla studentów, ale jednocześnie często oferuje wiedzę powierzchowną, a niekiedy i fałszywą.

Czy nauki o mediach są Pana zdaniem potrzebne?

Nauki o mediach są niezbędne dla zrozumienia i doskonalenia wszystkich sektorów współczesnego społeczeństwa. Tak narodowego, jak i globalnego, światowego, a więc polityki, gospodarki i handlu, finansów, kultury, edukacji, a także rozrywki i zabawy. Pogłębiona analiza w każdej z dziedzin nauk społecznych musi zatem zawierać elementy nauk o komunikowaniu i mediach. To dziedzina mająca ogromne znaczenie również z uwagi na podstawową rolę jaką komunikowanie odgrywa w życiu ludzkim i społecznym, a także przemiany jego form związane z pojawianiem się i powszechnym użytkowaniem coraz to doskonalszych – w sensie szybkości i zasięgu działania, wszechstronności, itd. – środków i narzędzi komunikowania.

*Prof. Tomasz Goban-Klas – medioznawca, pracownik WSIiZ, były wiceminister edukacji narodowej i były członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji