25 września w Centrum Edukacji Międzynarodowej w Kielnarowej odbyło się seminarium poświęcone efektywności wykorzystania pomocy finansowej UE.

Podczas seminarium zaprezentowany został raport pt. „Ocena efektywności wykorzystania pomocy finansowej Unii Europejskiej jako instrumentu polityki spójności społeczno-gospodarczej oraz poprawy warunków życia”, będący efektem realizacji projektu naukowo-badawczego finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki pod kierownictwem prof. Wojciecha Misiąga z WSIiZ.

Jak zaznaczył prof. Misiąg, Polska w latach 2004-2012 była największym beneficjentem unijnych środków. Transfery z budżetu UE wyniosły ponad 76,8 mld euro, w tym okresie Polska wpłaciła do unijnej kasy ponad 22,8 mld euro. Dodatnie saldo rozliczeń wyniosło zatem ok. 50,2 mld euro.

– Za jedno euro wpłacone przez Polskę do budżetu UE, do naszego kraju wpłynęło średnio 2,85 euro – podkreślił prof. Misiąg.

W raporcie zbadano zależności zachodzące pomiędzy zmianami wybranych wskaźników określających stan gospodarki i poziom życia w poszczególnych województwach, a rozmiarami środków unijnych kierowanych do tych województw.
W wyniku szczegółowej analizy dostępnych materiałów sprawozdawczych, udało się rozliczyć na województwa środki wydatkowane w 18 programach wykorzystujących środki UE. Łączna wartość podlegających refundacji z budżetu UE wydatków dokonywanych w ramach tych programów wyniosła 196,4 mld zł, co według szacunków stanowi nie mniej niż 93–95% wszystkich środków unijnych wykorzystanych w Polsce w latach 2004–2011.

Analiza tak opracowanych danych wykazała bardzo duże zróżnicowanie kwot wykorzystywanych w poszczególnych województwach – zarówno w odniesieniu do bezwzględnych ich wartości, jak i w odniesieniu do kwot przeliczonych na jednego mieszkańca.

– Przeprowadzona następnie analiza korelacji pomiędzy wielkościami pomocy unijnej wykorzystanej w poszczególnych województwach z tempem wzrostu PKB zrealizowanym w tych województwach wykazała silne, ujemne skorelowanie obu wielkości. Podobne wyniki przyniosło badanie korelacji terytorialnego rozkładu pomocy unijnej z wartościami innych mierników stopnia realizacji celów NSRO, a także innych wskaźników wybranych przez nas do oceny zmian poziomu życia w województwach – tłumaczył prof. Misiąg.

Prof. Misiąg zwrócił także uwagę, że analizując wyniki badań, bardziej wyraźne jest powiązanie wielkości pomocy UE ze wskaźnikami opisującymi jakość życia, niż ze wskaźnikami obrazującymi zmiany makroekonomicznych parametrów gospodarki.

– Mimo takich wyników, nie ma logicznych podstaw, by twierdzić, że skierowanie do województwa większych środków powoduje w bezpośredni sposób obniżenia tempa wzrostu gospodarczego – zastrzegał prof. Misiąg. – Doszliśmy do wniosku, że istnienie statystycznej, ujemnej korelacji wielkości pomocy unijnej i zmian wartości wskaźników rozwoju społeczno-gospodarczego wynika z dwóch zasadniczych przyczyn: skierowania znacznej części środków unijnych na zadania, które nie oddziaływały bezpośrednio na wskaźniki, formalnie przyjęte za miarę stopnia realizacji celów NSRO oraz celów Wspólnej Polityki Rolnej w Polsce – dotyczy to w szczególności środków na dopłaty dla rolników oraz inwestycji drogowych, a także istotnego zróżnicowania udziału wydatków „nieaktywnych” w kwotach pomocy unijnej kierowanej do poszczególnych województw – kontynuował prof. Misiąg.

Pełna treść raportu prof. Misiąga jest dostępna na stronie ksiegarnia.wsiz.pl

Po prezentacji raportu, uczestniczący w seminarium przedstawiciele samorządu wzięli udział w dyskusji.

– Interwencję unijną w polskim krajobrazie widać wszędzie. To jest bezdyskusyjne. Liczba obiektów, które powstały w Polsce za unijne pieniądze jest ogromna. Jest też prawdą, że akcesja do UE wywołała wielkie przemiany społeczne i kulturalne – mówił prof. Misiąg. – Pytania są takie, czy środki unijne wydaliśmy najlepiej jak to możliwe oraz czy wydane pieniądze przyniosły zakładane cele. Tu odpowiedzi nie są zbyt oczywiste i dlatego potrzeba merytorycznej dyskusji – dodał.

– Lata 2014-2020 będą ostatnim tak obfitym okresem finansowania z UE. Trzeba zastanowić się jak właściwie z tych pieniędzy skorzystać – powiedział prof. Tadeusz Pomianek, Rektor WSIiZ. – W Polsce mamy deficyt innowacyjności. Mimo wpompowania ogromnych pieniędzy na innowacyjność pozycja Polski w rankingach innowacyjności spadła. Z podobnym problemem boryka się także województwo podkarpackie.

Jak zauważył prof. Pomianek, duża część naszej najzdolniejszej młodzieży po maturze wyjeżdża i nie wraca na Podkarpacie. Stąd też mniej mamy kreatywnych i ambitnych ludzi, którzy mieliby innowacyjne pomysły. Jest to duży problem, ale warto się z nim zmierzyć. Przede wszystkim zaczynając od edukacji. Trzeba wykształcać w młodych ludziach kreatywne myślenie, tak by zaczęli dostrzegać potencjał naszego regionu i umieli wykorzystywać jego atuty w biznesie.

– Pierwsza perspektywa zasypała przepaść cywilizacyjną. I tego bym bronił. Dzisiaj widać, że samą infrastrukturą nie da się zbudować gospodarki innowacyjnej – mówił Wojciech Błachowicz, samorządowiec z Przemyśla.

– Raport prof. Misiąga, to przyczynek do krytycznej dyskusji, która jest nam teraz potrzebna – zauważył Marszałek Województwa Podkarpackiego Władysław Ortyl. – Dziś, nie ma jeszcze efektów programu Rozwój Polski Wschodniej. Po części wynika to z faktu, że wciąż wiele projektów z tego programu nie zostało ukończonych. Przecięcie wstęgi na otwieranej drodze nie daje od razu wymiernych efektów. Te, oddalone są w czasie – dodał.

Marszałek podkreślił też, że seminarium wpisuje się w trwające właśnie konsultacje przed kolejną perspektywą unijnego finansowania. Po tym spotkaniu wiemy, że powinniśmy bardziej stymulować rozwój innowacyjnej gospodarki, zamiast inwestować w rozwój infrastruktury. Zaznaczył jednak, że błędem byłoby nie korzystać z infrastrukturalnych projektów zaplanowanych centralnie.

Seminarium zorganizowała Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Podkarpackiego.

Relacja z seminarium w TVP Rzeszów.

Przeczytaj, co na ten temat piszą media:

biznes.onet.pl
rzeszow.gazeta.pl
biznes.pl
finanse.wp.pl
finanse.wnp.pl
radio.rzeszow.pl
money.pl
resinet.pl
biznes.ddv.pl
hej.rzeszow.pl
pb.pl
gospodarkapodkarpacka.pl