20 października 2010 roku w Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania odbył się drugi wykład z cyklu „Nauka a religia”. Poprowadził go ks. dr Zbigniew Liana, a tematem spotkania było „Wczesnośredniowieczne zmagania o miejsce rozumu w obrębie wiary”.
Dzisiaj rozróżniamy trzy średniowiecza:
– odrodzenie karolińskie VIII/ IX w.
– odrodzenie XII w.
– Quattrocento
„Terminy średniowiecze i starożytność wypływają ze swojej idei europocentryzmu, czyli praktyka i postawa, świadome lub nie, stawianie europejskich rozwiązań, problemów, kultury czy wartości wyżej niż te z innych kręgów kulturowych”
Kolejnym etapem było Artes, ks. dr Zbigniew Liana przedstawił 7 sztuk wyzwolonych: trivium, czyli gramatyka, dialektyka, retoryka oraz quadrivium, czyli arytmetyka, muzyka, geometria i astronomia. „ Musimy zatem rozpocząć naszą naukę geometrii, by następnie kształcić się w dialektyce i retoryce, zaopatrzeni w tę wiedzę niczym w broń musimy rozpocząć naukę filozofii”. Prelegent wypowiadał się również o utylitarności przytaczając postać św. Augustyna – „złoto Egipcjan”. „Nauka pogańska tylko w tej mierze miała szanse na przetrwanie w jakiej mogła okazać się jeśli już nie użyteczna to przynajmniej nieszkodliwa dla wiary chrześcijańskiej”. Starał się udowodnić, że cała wiedza o średniowieczu ma charakter książkowy, a przykładem na to jest dzieło A.C. Crombie „Nauka średniowiecza i początki nauki nowożytnej”. Cała kultura książkowa wiąże się z pojęciem autoritas, czyli autorytetem i pochodzi ona najczęściej od Boga.
Ks. dr Zbigniew Liana omówił dostępne dziedzictwo starożytności na które składają się:
– Platon, fragmenty „Timiajosa”
– Dzieła encyklopedyczne: Seneka, Lukrecjusz, Pliniusz Starszy, Makrobiusz, Marcjan Capella oraz poematy: Wergiliusz, Owidiusz i Lukan.
Adiunkt poruszył temat Natury a Stwórcy, przedstawił jak pogodzić ideę stworzenia z pojęciem automatycznych sił rzeczy: „ Dusza świata jest swoistym duchem obecnym wewnątrz rzeczy”. Na koniec wykładu opisał problem rozumu a wiary przytaczając słowa Alana z Lille: „ W wielu sprawach nasze pojęcia nie są sprzeczne, a jedynie odmienne. Ja daję pewność przez rozum, a ona daje zrozumienie poprzez wiarę”. Podsumowując całe spotkanie wyróżnił najważniejsze problemy takie jak: ciągła obecność nurtu antyintelektualnego, rozdzielanie kompetencji rozumu i wiary, czy przygotowanie na późniejszy rozkwit nauk.
Cykl wykładów "Nauka a religia" jest efektem współpracy WSIiZ i Centrum Kopernika. Trwa ona od lutego 2009 roku. Jej głównym celem jest prowadzenie badań interdyscyplinarnych w różnych obszarach wiedzy oraz podejmowanie wszelkich działań związanych z problematyką współczesnej cywilizacji i rozwojem człowieka.
Zapraszamy na kolejny wykład, który odbędzie się 27 października 2010 roku. Spotkanie będzie dotyczyć problemu „Wielkiej Scholastyki. Rozum w opozycji do wiary”, a poprowadzi je dr hab. Bartosz Brożek.
