Dr Anna Lewandowska

Adiunkt w Katedrze Zarządzania Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Specjalistka w zakresie przedsiębiorczości, innowacji i rozwoju regionalnego. Autorka kilkudziesięciu artykułów naukowych, autorka i współautorka raportów, projektów badawczych i wniosków grantowych. Członkini Podkarpackiej Rady Innowacyjności. Zajmuje się badaniem różnych aspektów funkcjonowania małych i średnich przedsiębiorstw, w tym zagadnieniami finansowania i efektywności innowacji. Prywatnie miłośniczka Teatru Stu i dobrej książki.

Co dziś oznacza bycie Liderem innowacji?

Wyniki badań dotyczących diagnozy innowacyjnych rozwiązań wdrażanych przez Liderów innowacji, które są prowadzone przez WSIiZ w Rzeszowie od 2010 roku, określają Lidera innowacji jako przedsiębiorstwo, które zajmuje czołową lokatę w różnych rankingach innowacyjności (regionalnych i ogólnopolskich). Przedsiębiorstwo takie zazwyczaj wprowadziło przynajmniej jedną innowację produktową lub procesową: a więc nowy lub istotnie ulepszony produkt/proces. Jednocześnie innowacje te winny być nowością przynajmniej dla przedsiębiorstwa je implementującego.

Czy innowacja to nieodzowny element biznesu?

Ze względu na funkcjonowanie wśród silnej i ekspansywnej konkurencji, przedsiębiorcy rozumieją innowację bardzo szeroko, ze szczególnym podkreśleniem wykorzystania jej efektów w praktyce. Inaczej mówiąc innowacja to wszystko, co zwiększa i/lub poprawia poziom technologii i procesów wykorzystywanych w przedsiębiorstwie. Jednak to, co szczególnie zwraca uwagę w rozumieniu innowacyjności u przedsiębiorców, to jej kompleksowe pojmowanie. Działalność innowacyjna nie jest przypadkowa i chaotyczna. To starannie zaplanowany proces, obejmujący swoim zasięgiem czasowym horyzont co najmniej trzech do pięciu lat. Warto podkreślić, że wdrażanie nowej technologii czy nowego produktu powinno być powiązane ze zmianami w systemie zarządzania przedsiębiorstwem, w tym z wykorzystaniem coraz to nowszych systemów informatycznych, „skrojonych” na potrzeby przedsiębiorstwa.

Powielać pomysły czy wymyślać coś nowego?

Tworzenie nowej wiedzy odgrywa w tworzeniu wartości firmy kluczową rolę. Natomiast gdy firma wprowadza innowacje, wykorzystując wiedzę stworzoną przez inne firmy, nie ma to wpływu na wartość tejże firmy. Jak się okazuje, takie nowe zasoby wiedzy mają pozytywny wpływ na wartość przedsiębiorstwa tylko w krótkim okresie. Na przykład wyniki badań prowadzonych wśród firm z przemysłu półprzewodników notowanych na koreańskiej giełdzie wskazują, że wpływ technologii na wartość firmy jest ograniczony do krótkiego okresu po opracowaniu nowej technologii. Wyższa wartość firmy nie może być utrzymywana przez długi czas przez jedną nową technologię w szybko zmieniającym się przemyśle, w tym przypadku półprzewodników. Oznacza to, że firmy muszą kontynuować innowacje, aby utrzymać przewagę konkurencyjną, i wykorzystać swoją wiedzę w zakresie innowacji, aby osiągnąć wysoką wydajność.

W przypadku podkarpackich firm, w ubiegłych latach innowacje bardzo często stanowiły tylko niewielką modyfikację dotychczasowego rozwiązania, która jednak jakościowo zmieniała sytuację przedsiębiorstwa. Obecnie coraz częściej są to rozwiązania zgłaszane przez przedsiębiorców do EPO, czyli mające charakter innowacji na rynku nie tylko polskim, ale i europejskim. W tej chwili częściej obserwujemy innowacje procesowe (technologiczne) w postaci nowej metody produkcji polegające na dostosowaniu technologii do nowych kierunków rozwoju danego przedsiębiorstwa. Trend ten w wielu przedsiębiorstwach staje się już pewną tradycją wynikającą z misji i filozofii rozwoju przyjętej przez firmy.

Konkurencja, pasja właścicieli firm, przemyślana polityka, a może klient i zmiana czasów?

Ujawnia się tutaj podział na dwa typy, które wyznaczają filozofię podejścia do innowacji. Oba zawierają w sobie aspekt rynkowy (ekonomiczny), ale kluczowe aspekty rozkładają się różnie. Aspekt rentowności ekonomicznej podejmowanych działań zawsze znajduje się w centrum uwagi każdego z przedstawicieli badanych przedsiębiorstw, który jest typowy dla funkcjonowania podmiotów gospodarczych. Pomimo tego na jednym biegunie zlokalizować można przedsiębiorstwo z branży chemicznego przetwórstwa szkła, gdzie niezależnie od koniunktury gospodarczej, firmę charakteryzuje szybkie tempo rozwoju i dla której innowacja jako taka w ogóle wysuwa się na plan pierwszy. Na drugim biegunie znajdują się przedsiębiorstwa z sektora usług i produkcji, których przedstawiciele traktują innowację przede wszystkim jako narzędzie do generowania zysków.

Co zatem decyduje o byciu Liderem innowacji?

Z jednej strony jest to unikalna w skali światowej technologia produkcji, doskonałe parametry jakościowe i konkurencyjna cena oferowanych produktów, z drugiej zaś wieloletnie doświadczenie i znajomość branży, skuteczne metody zarządzania, wykwalifikowana kadra pracownicza oraz ścisła współpraca z sektorem nauki.